روایت مهر از نواهای عاشورایی-۴۴؛
زمانی برای گریستن در رستاخیز سرخ
المور: رستاخیز سرخ یکی از محصولات مرکز موسیقی حوزه هنری انقلاب اسلامی است که دست اندرکارانش تلاش کردند با الهام از ملودی های تعزیه اثر متفاوتی را پیش روی سوگواران حضرت سید الشهدا (ع) قرار دهند.
خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ عرصه تولید آثار موسیقایی در رابطه با مضامین و رویدادهای مذهبی و اعتقادی همیشه جزو پرطرفدارترین و در عین حال پرچالش ترین عرصه های فرهنگی هنری کشورمان بوده است که در سالهای طولانی دوشادوش سایر کارهای فرهنگی هنری در رابطه با این مساله مورد توجه مخاطبان و هنرمندان قرار گرفته است.
تولیدات این حوزه بااینکه همیشه در معرض بهتان های فراوان همچون «سفارشی بودن» قرار داشته اند اما به سبب حس و حال موجود در آنها که برگرفته از باورها و اعتقادات نهفته در ضمیر خیلی از مخاطبان بالقوه است، در بیشتر موارد فعالیت در عرصه را با استقبال هنرمندان مواجه کرده است.
همزمان با ایام سوگواری سیدالشهدا (ع) بر آن شدیم تا بار دیگر نگاهی اجمالی به تولیدات موسیقایی مختلف در رابطه با قیام عاشورا در کشورمان در قالب های گوناگونی چون آلبوم، موسیقی متن فیلم و سریال، اجرای زنده و مواردی از این دست داشته باشیم.
در این چارچوب آن چه مورد توجه قرار گرفته و می گیرد، فقط مرور و یادآوری آثار برجسته حوزه موسیقی «عاشورایی» است که در سالهای دور و یا نزدیک تولید و در بازار موسیقی عرضه شده اند. آثاری که طبیعتاً تعدادی از آنها از درجه کیفی ممتاز برخوردار بوده اند و شاید برخی دیگر با انتقاداتی هم در موعد انتشار به لحاظ موسیقایی و محتوایی مواجه گشتند اما همه در یک وجه اشتراک دارند و آن ماندگاری در حافظه جمعی دل بستگان اباعبدالله (ع) است.
در چهل وچهارمین قسمت از سلسله گزارش های «روایت مهر از نواهای عاشورایی»، به سراغ پروژه موسیقایی «رستاخیز سرخ» رفتیم که شهریور ماه سال ۱۳۹۷ به همت مرکز موسیقی حوزه هنری انقلاب اسلامی پیش روی مخاطبان قرار گرفت. فرآیندی که بواسطه حضور هنرمندان و پژوهشگرانی که در حوزه موسیقی افرادی تجربه گرا و مایل به تولید آثاری جدید در عرصه موسیقی عاشورایی بودند، فضای متفاوت و امروزی تری داشت و کوشش کرد ضمن وابستگی به جریان اصلی و دارای پیشینه ای که در عرصه نوحه ها و آواهای مذهبی در رابطه با واقعه کربلا وجود داشت، پروژه جدیدی را در این راه پیش روی مخاطبان قرار دهد.
مجموعه موسیقایی «رستاخیز سرخ» با موسیقی محسن جلیلی و مهدی آقای به سال ۱۳۹۷ و با هنرمندی محسن جلیلی نوازنده نی، مهدی آقایی نوازنده پیانو و کیبورد، سعید نبئی نوازنده ترومپت و علیرضا مصدقی نوازنده عود توسط مرکز موسیقی حوزه هنری انقلاب اسلامی منتشر گردید.
«آغاز»، «گفت و گویی تنهایی»، «آخرین دیدار»، «لالایی»، «رویای آرامش»، «علمدار»، «وداع»، «خزان خورشید»، «داغ تازه»، «شب فراق» و «قافله» قطعاتی بودند که در این آلبوم گنجانده شده اند.
در توضیح مرکز موسیقی حوزه هنری انقلاب اسلامی برای این آلبوم آمده است:
«عاشورا حماسه ای شگرف و عشقی تمام نشدنی و واقعیتی است فرهنگ ساز، قرن ها است که از آن «رستاخیز سرخ» می گذرد اما تا هنوز یاد و داغ این حماسه بزرگ و جانگداز در جان و جهان آدمیان تازه است و به یاد آن جان های بیدار، حنجره سرخ عاشورا و عاشوراییان شده اند تا ندای حق طلبی پیشوای بی بدیل آزادگان تاریخ امام حسین مقابل السلام را فریادگر شوند.
آنانی که هنرشان واژه های سرخ بیداری را در عالم پراکنده است تا خورشید حقیقت خوانی و آزادگی همیشه تابناک بماند و به همت ایشان این جلوه گری و نوحه نواهای تاریخ کهن هنر آیینی این مرز و بوم و موسیقی ایرانی، خاستگاهی ویژه یافته و هنر این دیار در رویکرد مذهبی را به گونه ای ویژه متجلی و روشنا بخش راه عشاق و زینت آرای بزم آفاق کرده است و از آن همه امروز خاطره ها و یادهای ارزشمندی در دل مانده است.
به ویژه نغمه های درخشان «نوحه نواهای ماندگار» که هر یک مرثیه ای عزت مندند؛ نغمه هایی که با همه لحظه های سالهای دور این دیار گره خورده است و تا امروز امتداد یافته و به صورتی قسمتی از شناسنامه فرهنگی و تاریخی موسیقی مذهبی ایران زمین شده، آن هم در دنیای پرشتاب امروز که لحظه لحظه بدنبال نو شدن و خلق تجربه های تازه است.
اثر هنری مادامی که در ذهن و زبان مردم زنده است به حیات پرنشاط خود ادامه می دهد و این اتفاق درباره ی خیلی از نوحه نواها محقق شده است. به همین دلیل مرکز موسیقی حوزه هنری برای ارج نهادن به این هنر شریف و همراهی و گام زدن در این راه خطیر، با در نظر داشتن نیازهای امروز و کوشش برای پیش گیری از گسست فرهنگی مخاطب با گذشته و پیوند ایشان با آن، بواسطه هنر روزآمد قسمتی از این نغمه های ماندگار را که تا هنوز بر ذهن و زبان مردم جاری است در مجموعه «رستاخیز سرخ» از رهگذر هم نشینی با نواهای دلنشین موسیقی «تعزیه» را که یکی از سرمایه های باارزش موسیقی ایرانی و روایت گر بی بدیل سوگ حماسه است در قالب موسیقی بی کلام و به شکل برداشت های آزاد از نوحه ها و تلفیق آن با گوشه هایی از موسیقی شکوهمند تعزیه پیش کش علاقه مندان می کند. همراهی این ۲ وجه بلند مرتبه موسیقی آیینی ایرانی، نوایی به یاد ماندنی و اثری روح نواز آفریده است تا شنیدن آن زمانی باشد برای گریستن. باشد که این اثر هنری پاسخی به علاقه و تقاضای مشتاقان فرهنگ عاشورایی و موسیقی ایرانی بوده و گامی در راستای ترویج موسیقی اصیل بردارد.»
به هر ترتیب آلبوم «رستاخیز سرخ» در زمان انتشار خود همچون آثار و پروژه هایی بود که کوشش کرد نسبت به آن چه موسیقی متفاوت می نامیم، فضایی را پیش روی شنوندگان اینگونه آثار قرار دهد که بتواند دربرگیرنده حرف ها و ایده های متفاوتی باشد. ایده هایی که اگر با دگرگونی ها و ایده پردازی های غیر معقولانه و غیرمنطقی تولید شوند تبدیل به کارهایی می شوند که در این سال ها لطمه جدی به نوحه ها و مرثیه های هیات مذهبی وارد کرده است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران المور در مورد این مطلب