اخلاق نجات بخش و بی اخلاقی ویرانگر است
به گزارش المور، برای ما که معجزه اخلاق و نکبت بی اخلاقی در زندگی عمومی خویش را تجربه کرده ایم، بازگشت به اخلاق نباید تا این اندازه غریب باشد. اخلاق نجات بخش و بی اخلاقی ویرانگر زندگی جمعی است. در رابطه با این سخن آشنای فراموش شده، باردیگر گفتگو نماییم.
«هادی خانیکی» در همایش گفتگوی ملی در رابطه با وفاق ملی در ۲۰ دیماه با این قصه صحبت خویش را شروع کرد که مرحوم مادرش روزی در حرم امام رضا(ع) به روضه خوانی پول می دهد و از او می خواهد روضه امام جواد(ع) را بخواند. روضه خوان که احیانا روضه امام جواد(ع) را بلد نبوده، می گوید خواهر با این پول نمی توان روضه امام جواد(ع) را خواند، اما می توانم روضه سیدالشهداء(ع) را بخوانم. هادی خانیکی سپس ادامه داد راستش روضه وفاق را بلد نیستم، اما روضه گفتگو را می خوانم.
در دو میزگردی که شنونده آن بودم، این روایت صادق بود. همه همان روضه قبلی خویش را خواندند؛ روضه هایی که چند دهه خوانده شده بود و میزگرد وفاق تبدیل به میزگرد منازعه شد. عنوان یکی از سخنرانی ها امتناع وفاق بود و در میزگرد دیگری گفته شد آقای پزشکیان پرهیز کنید که دولت بنی صدر یا دولت اول خاتمی شوید و شخصی هم گفت مرحله آخر وفاق باید اصلاح قانون اساسی باشد.
این دیدگاه ها، مبین فاصله با راه وفاقی است که پزشکیان پیشنهاد کرده است. پزشکیان از بدو ورود در رقابت انتخاباتی، نقطه آغاز برای وفاق را بازگشت به اخلاق معرفی نمود و در سخنرانی افتتاحیه همایش هم باردیگر آیات قرآنی و نامه حضرت علی ضد السلام به مالک اشتر را خواند.
درک این ایده که نقطه آغاز تغییر در سیاست، اخلاق است برای همه ما دشوار می باشد. ایده رایج، نقطه آغاز را تغییر در سیاست یا تغییر نهادهای حقوقی فرض می کند و انتظار رایج هم اینست که پزشکیان بسته جدیدی از سیاست ها و نهادهای جدید را ارائه دهد.
بدون تردید پزشکیان می داند که برای حل مشکلات باید سیاست تغییر کند، اما سیاست را محصول اخلاق می داند یا دروازه تحول در سیاست را چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه اجتماعی و سیاسی، تغییر اخلاق حاکمان و مردم یافته است. این رویکرد را باید جدی گرفت. ادیان با همین رویکرد جهان را تغییر دادند و در بین متفکرین کم نیستند کسانیکه رویکرد اخلاقی به سیاست را راه نجات می دانند. آمارتیا سن، اقتصاددان نوبلیست کتاب و مقالات زیادی در مورد اخلاق و اقتصاد دارد.
او می گوید بدون اخلاق عمومی، همه نهادها از کار می افتند. در شروع کتاب ایده عدالت با نقل از داستانی از چارلز دیکنز می گوید که نهاد خانواده هم بدون اخلاق امکان دارد بی رحم باشد و خواهر به برادر رحم نکند و آنگاه که اخلاق، مردم را به حرکت در می آورد، در نهادهای بد هم میتوان به سمت عدالت حرکت کرد. در همان همایش دوستی که ششدانگ طرفدار پزشکیان است، می گفت چگونه پزشکیان که به حزب اعتقاد ندارد، می خواهد سیاست را تغییر بدهد؟ در اینجا هم فکر می کنم پزشکیان به تقدم اخلاق بر تشکیل حزب باور دارد و این ایده هم پشتوانه نظری دارد.
مگر نه این که «سیمون وی» زنی که او را راهبه چپ نامیدند کتاب برچیدن همه احزاب را نوشت؟ او هم با معنویت به دنبال تغییر سیاست بود و در عمر کوتاه خود تاثیری شگرف به جای گذاشت. اخلاق بعنوان نقطه شروع تغییر سیاست حرفی متفاوت، اما بسیار قابل تامل است.
تاکنون هم با همین رویکرد او موفق به پیروزی در انتخابات، گرفتن رای اعتماد کامل برای کابینه خود از مجلس، رفع بخشی از فیلترینگ و عدم اجرای قانونی که آنرا زیانبار می داند و خیلی چیزهای دیگر شده است که سال قبل همین موقع آنرا توهم فرض می کردیم.
برای ما که معجزه اخلاق و نکبت بی اخلاقی در زندگی عمومی خویش را تجربه کرده ایم، بازگشت به اخلاق نباید تا این اندازه غریب باشد. اخلاق نجات بخش و بی اخلاقی ویرانگر زندگی جمعی است. در رابطه با این سخن آشنای فراموش شده، باردیگر گفتگو نماییم.
منبع: المور
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران المور در مورد این مطلب