مقوله
مد، صنعتی مهم و جذاب به شمار می رود و یكی از ظرفیت های فرصت آفرین در دنیای تبلیغات و بازاریابی محسوب شده كه حتی شركت هایی كه ارتباطی با مقوله
مد ندارند (مانند شركت های خودرو سازی) را نیز برای توسعه برند، با دنیای
فشن، پیوند زده است.
فشن ویك مرسدس بنز كه هر ساله برگزار می شود و مشتریان فراوانی را از سراسر دنیا به سمت خود می كشاند، تنها نمونه ای از حضور غول خودروسازی آلمان در دنیای
فشن است.
به نظر می رسد همانند بسیاری از حوزه های صنعتی كه میان رشته ای (interdisciplinary) شده است، دنیای
مد و
لباس نیز از این قاعده مستثنی نیست و ما در نیم قرن اخیر، شاهد تحولی شگرف در طراحی، ساخت و تولید همه نوع پوشش ها برای انسان بودیم كه تنها، با فلسفه پوشش صرف اعضای بدن، ایجاد نشده است.
دنیای
فشن تك (fashion tech) و
فشن سبز (Green Fashion) و
فشن پایدار (sustainable fashion) و ده ها زیر شاخه دنیای رنگارنگ و فریبنده
فشن وجود دارد كه در محافل آكادمیك، به طور ژرف بر روی مسائل آن مشغول به كار هستند و ما هر از گاهی، تولیدات لابراتورها و مزون های برجسته جهان در عرصه
مد و
لباس را شاهد هستیم.
طرحی نوین در دنیای
مد كه تنها قصد پوشش دادن به اعضای بدن انسان را ندارد و به مقولاتی ورای تصور عمومی و سنتی ما به
مد، می اندیشد. این نوع تفكر، محصول
مد مفهومی (conceptual fashion) و
لباس مفهومی (conceptual clothing) است كه در سراسر جهان به عنوان روند جدید دنیای
مد با استقبال
مانكن ها و
فشن ویك ها روبرو شده است.
مد مفهومی، مقوله ای جدید در ادبیات دنیای
مد بازها به شمار می رود.
مد مفهومی، به دنبال مفهوم است و تنها پوشش بخش یا كل اعضای بدن را ملاك عمل خود قرار نمی دهد.
مد مفهومی، با فلسفه ای خاص شكل می گیرد و تلاش می كند تا با
لباس و
مد، سخن و نوع نگاه و حرفی را منتقل و القا كند.
برای همین، الزاما
لباس هایی كه با اصالت
مد مفهومی طراحی و تولید می شود، كاربرد عمومی و اجتماعی ندارد. بنابراین، كاربرد
مد مفهومی، عمومی سازی پوشش نیست. بلكه عمومی سازی یك جریان فكری و عقیدتی است كه با جادوی
مد، طراحان و تئوریسین ها به دنبال نهادینه كردن آن در جامعه هستند.
در طرح
مد مفهومی، طرح
لباس هایی
مد نظر است كه هدف اصلی آن، پوشش كامل بدن نبوده و تلاش می شود تا نمایش احساسات، صفت ها و اندیشه های انسانی بارور شود. در واقع،
لباس های مفهومی، اندام آدمی را به عنوان ابزاری برای انتقال یك نوع طرز تفكر و اندیشه یا صفت درونی او در نظر می گیرند و نه الزاما پوششی برای بخش یا كلی از جسم وی.
این تفاوت اصلی ماهیت و كاركرد
مد مفهومی با
مد سنتی قرن بیستم و ما قبل است. هنر مفهومی در پی این حقیقت است كه از
لباس، به عنوان رسانه استفاده كند. به این معنا كه كنش هنرمند، فقط پیش نیازی برای نشان دادن ماهیت اثر هنری و ایده او به شمار می رود.
هر گونه جسمیت بخشیدن به
مد و
لباس، تنها نمودی عینی از یك نتیجه گیری كلی بوده كه هنرمند به آن دست یافته است.
همان طور كه در ابتدا عنوان شد، در روزگار امروز، بسیاری از طراحان دنیای
مد و
لباس بر این عقیده هستند كه در طراحی های خود،
لباس را متاثر از دیگر هنرها و علوم و فنون خلق كنند و امكان پوشیند
لباس را طبق صفت ها، معنویات. احساسات، پدیده های روانی و تصورات ذهنی فراهم كنند.
طبق اعلام دبیر كارگروه ساماندهی
مد و
لباس وزارت ارشاد،
لباس، یكی از قالب های مهم برای انتقال مفاهیم ملی و مذهبی ایرانیان است و به همین خاطر،
لباس های مفهومی بعضا با استقبال گسترده مخاطبان و خاص پوش ها مواجه شده است.
معاون هنری وزیر ارشاد نیز چندی پیش در مسابقه زنده طراحی
لباس پنجمین جشنواره بین المللی
مد و
لباس فجر گفته بود كه فعالیت های
مد و
لباس كشور، به سمت مفهومی شدن سوق پیدا كند.
سارا مهدیان مدرس طراحی لباسهای مفهومی قبلا گفته بود كه لباسهای مفهومی می‌توانند یك منبع الهام از عناصر مختلف طبیعی و حتی دغدغه‌های اجتماعی باشند و می‌توان آن‌ها را به عنوان یك اثر هنری و ویترینی قلمداد كرد.
در واقع لباسهای مفهومی با تلفیقی از هنرهای تجسمی و
مد و
لباس طراحی می‌شوند و در بسیاری از موارد طراحان این دست لباس‌ها در فكر رسیدن به مرز مشترك میان این دو هنر هستند. طراحان
لباس مفهومی به هیچ عنوان قصد به انحراف كشاندن مفهوم پوشش را ندارند و تنها با این هدف كه وجه جدیدی از
لباس را به تصویر بكشند پا به این عرصه می‌گذارند.
افزایش قدرت خلاقیت با
مد مفهومی
واقعیت این است كه طراحی
لباس مفهومی به تقویت قوه تخیل و ایده‌بخش افراد كمك می‌كند و موجب می‌شود در كار خود موفق‌تر عمل كنند. قرار نیست همه لباسهای مفهومی كاربردی باشند و هیچ اشكالی ندارد این لباس‌ها برای درخشیدن در پشت ویترین‌ها طراحی نشوند و هیچ اجباری بر كاربردی بودن آن‌ها نیست.