در نشستی رسانه ای؛
جزئیات پرهزینه ترین پروژه ردیف موسیقی
به گزارش المور، نشست رسانه ای دست اندرکاران پروژه موسیقی دستگاههای موسیقی ایران به آهنگسازی و تالیف حسین علیزاده روز شنبه سی و یکم شهریور در فرهنگسرای ارسباران تهران برگزار گردید.
به گزارش المور به نقل از مهر، نشست رسانه ای دست اندرکاران پروژه موسیقی «دستگاه های موسیقی ایران» به آهنگسازی و تالیف حسین علیزاده که به شکلی تازه ترین پروژه موسیقایی و پژوهشی این آهنگساز مطرح کشورمان شمرده می شود، روز شنبه سی و یکم شهریور در فرهنگسرای ارسباران تهران اجرا شد.
علی بوستان مدیرتولید مجموعه «دستگاه های موسیقی ایران» در آغاز این برنامه که اجرای آن بر عهده شهرام صارمی بود توضیح داد: مجموعه پیش رو حاصل یک دوره کار فشرده نزدیک به چهارساله بود که تالیف آن از ۱۳۹۹ توسط استاد حسین علیزاده شروع شد و بعد از انعقاد قراردادها با ناشر این مجموعه ادامه پیدا کرد. این در حالیست که نسخه صوتی این پروژه با همکاری چندین نوازنده معتبر اجرا شده است.
وی اضافه کرد: ما در هر ماه، یک دستگاه موسیقی را تمرین و ضبط می کردیم و باتوجه به اقتضائات کرونا و دیگر مسائل اجتماعی کار با تاخیراتی مواجه گردید. اما پس از پایان ضبط که در مرداد سال ۱۴۰۱ بود سعی کردیم وارد مسیر میکس و مسترینگ شویم. بعد از طی این فرایند بود که کارهای در ارتباط با نشر و حوزه گرافیک شروع شد و کارها تا به امروز ادامه پیدا کرد.
تلاش برای حمایت هنر فاخر نه هنر زودبازده بوستان اشاره کرد: آن چه از پروژه مجموعه دستگاه های موسیقی ایران پیش روی مخاطبان قرار گرفته، نوع متفاوتی از آن چه در حوزه موسیقی ردیف دستگاهی ایرانی می شناسید است که استاد علیزاده روی خیلی از آنها نگاه جدیدی را وارد کرد. البته قرار بود به سبب همین خصوصیت ها کارها به شکل مجزا منتشر شود اما بعدا تصمیم گیری شد که کار در چارچوب یک مجموعه واحد در دسترس علاقه مندان قرار گیرد. امروز هم بهترین موقعیت بود که می توانستیم کار را رونمایی نماییم. البته غیر از نشر فیزیکی این مجموعه بنا داریم در بستر مجازی هم این پروژه را پیش روی مخاطبان قرار دهیم. مراجع مکتوب این پروژه تحت وب هم توسط نشر کارمان انجام گرفته و دوستان با مراجعه به سامانه این مجموعه می توانند به این آثار دسترسی پیدا کنند.
آتوسا ارباب نماینده انتشارات کارمان هم بعد از توضیحاتی در رابطه با کارهای این مجموعه در حوزه کسب و کارهای فرهنگی در رابطه با مجموعه «دستگاه های موسیقی ایران» حسین علیزاده اظهار داشت: اصالت پروژه، نوآوری، کیفیت بالای موسیقی و تاثیرگذاری ارزش های فراوان مجموعه دستگاه های موسیقی ایران بود که سعی کردیم در امتداد عمومی سازی هنر فاخر فضایی را فراهم سازیم تا در خدمت هنرمندانی چون حسین علیزاده باشیم. ما دوست داشتیم نمونه ای را در کسب و کارهای بخش خصوصی ایجاد نماییم که بتوانند حمایت بهتری از هنر فاخر و نه هنر زودبازه داشته باشند. دراین زمینه هم سعی کردیم طی این ۴۵ ماه در خدمت تیم تولید باشیم.
سیروس جمالی شاعر مجموعه دستگاه های موسیقی ایران که اشعار خویش را به شکل اختصاصی در این مجموعه قرار داده است هم در قسمت دیگری از این نشست رسانه ای اظهار داشت: در نخستین لحظات آغاز این پروژه سعادت داشتم که در کنار استاد علیزاده باشم. البته چندین وقت پیش از آغاز رسمی تولید پروژه حرف ها و گفت وگوهایی برای چارچوب این پروژه انجام گرفته بود و من تلاش کردم با یک روش جدید و با به میان آوردن اسم گوشه های ردیف آنها را در اشعار این پروژه پیاده سازی نماییم و بسیار خوشحالم که در حد و توان توانستن کنار استاد علیزاده باشم و این پروژه را رقم بزنیم.
وی افزود: دورانی که این پروژه آماده می شد برای همه ما دوران سخت و دشواری بود اما ما سعی کردیم که بتوانیم در این فضا نفسی بکشیم و با ابتکارات جدید کار را به سمتی هدایت نماییم که به واسطه حمایت ها و اعتماد استاد علیزاده بتواند فضای متفاوتی برای یک اثر مهم و پرارزش در یک مدت اندک بوجود آورد.
اعتبار دادن به ریشه هویتی ایران
حسین علیزاده آهنگساز و مدیر هنری پروژه «دستگاه های موسیقی ایران» هم در قسمت دیگری از این نشست توضیح داد: خوشحالم که هم من و هم شما پرچم هویت ایرانی را برافراشته کردیم. وقتی از هویت صحبت می نماییم تلاش می نماییم آنرا جهانی نماییم. اما تا آن زمان که به این سرزمین و ریشه ای که داریم اعتبار ندهیم کار جلو نمی رود. ما در ایران برای یک فرهنگ جهانی صحبت می نماییم که آنرا دست کم گرفتیم. در صورتیکه ایران با همه افت و خیزها یک خاطره جاودان در دنیا دارد و آن فرهنگ ایرانی است. شما قلم به دست دارید و ما با سیم های سازهایمان از فرهنگ پاسداری می نماییم. پاسداری از فرهنگ را هم میتوان به ابعاد منفی و مثبت تبدیل کرد.
وی اضافه کرد: افراد مسئول در تمام مصاحبه هایی که می کنند همواره از یک گذشته دور صحبت می کنند که ایران چه بود. اما اگر ریشه ها و تاریخ را بدون توجه به مفاهیم سیاسی داشته باشیم می بینیم که زندگی و زیست بشر در فرهنگ و هنر هویت ایرانی ماندگار شده است. پس فرهنگ ایران می تواند ظرفیت جهانی داشته باشد و بسیاری از بزرگان ادبیات چنین کاری کردند. فضایی که در زمینه های هنری هم دیده شده است اما متاسفانه در حوزه موسیقی آن طور که باید توجه خوب و مهربانانه ای نشده است. به نظر من وقتی در این موقعیت قرار می گیریم گویی حرف مان درک نمی شود در صورتیکه موسیقی، فرهنگ و تشکیلاتی جداناپذیر از فرهنگ و هنر ایران عزیزمان است.
علیزاده اشاره کرد: من بر این باور هستم خلاصه ای از جهان در ایران فرهنگی زندگی می کند و هنرمندی که در این موقعیت زندگی می کند موظف است که خویش را متعلق به تاریخ و ریشه ها بداند و بدون توجه به برخی ناملایمات کارهای بزرگی را انجام دهد. این یک حس خوب است که وقتی از ایران حرف می زنیم از فرهنگ و هنر سرزمینی حرف بزنیم که موسیقی حرف اول و آخر را می زند. متاسفم که هنوز خیلی ها متوجه موسیقی نشدند و وقتی به چنین شرایطی می رسیم اگر ریشه نداشته باشیم، این کارهای ما تبدیل به حباب می شود. در تمام دنیا روی ریشه ها صحبت می کنند و این وظیفه ای است که در دنیای معاصر اتفاق می افتد.
این آهنگساز و نوازنده شناخته شده موسیقی کشورمان در قسمت بعدی صحبت های خود توضیح داد: ای کاش شرایط به شکلی باشد که برخی دیگر پشت درهای بسته برای هنرمندان تصمیم گیری نکنند و فضایی را فراهم سازند که هنرمندان کارهایی را برای ایران انجام دهند. این پروژه در بدترین شرایط روزگار ما یعنی در دوران کرونا در ذهنم شکل گرفت و دیدم می توانیم بر مبنای آن چه از خلاقیت و نبوغ هنرمندان نسل جوان ایران می شناسیم کاری را برای تاریخ این سرزمین داشته باشیم. ما گنجینه بزرگی در ایران داریم و هر وقتی که در ایران چنین فرصتی وجود داشته باشد، می توانیم کار نماییم. این پروژه در روزگار سخت کرونا در ذهنم آغاز شد و چون خودم را هنرمندی می دانم که به ردیف موسیقی ایران مسلط است تلاش کردم این ریشه را در دوران معاصر عرضه دهم.
وی بیان کرد: طی سالهای اخیر ردیف های زیادی توسط ناشران به شکل زیرمیزی انتشار یافته است ولی چه سر کلاس چه موقع ضبط، استاد فکر می کرده که شاگرد روبه روی او نشسته است. او فکر نمی کرد که شاید مخاطب هم می تواند روبه روی او باشد. ولی وقتی استادانی چون صبا، وزیری و شهناز به این نکته بسیار مهم در ورای آن چه در حوزه آموزش می گذرد پی بردند ماجرا شکل دیگری گرفت و آنها توانستند موسیقی ردیف را به درستی به مخاطبان معرفی کنند. این روند در شرایطی قرار گرفت که در دوران معاصر به واسطه مجموعه هایی چون کانون پرورش فکری و مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، کارهای خوبی اجرا شد اما پس از مدتی ماجرا به سمت دیگری رفت و مبحث ردیف بسیار تکراری شد و خیلی روی یک ردیف متمرکز شدند. در صورتیکه اگر به همین کارهای ما در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی توجه می کردند، می توانستیم شاهد اتفاقات بهتری در حوزه موسیقی ردیف باشیم. چون ما در آنجا با انواع و اقسام ردیف های استادان برجسته موسیقی آشنا می شدیم که دربرگیرنده ارزش های زیادی بود.
معرفی ردیف موسیقی به مردم عام
علیزاده اشاره کرد: در رابطه با تصمیمات اشتباهی که پیرامون ردیف انجام شده من مصاحبه های گوناگونی داشتم و بارها از نقصان های موجود در مراکز آموزشی حرف زدم. به همین جهت با خودم فکر کردم که این ماجرای ریشه ها را بشکلی دیگر نگاه کنم. به هر حال ردیف مسیری است که مردم آنچنان با آن آشنایی ندارند و من آمدم تا به واسطه طراحی هایی که دراین زمینه انجام می دهم، ردیف را به مردم معرفی کنم. اینها صرفاً آثار مردمی هم نیستند بلکه یک بسته آموزشی خوب است. پس وقتی به موسیقی فکر می نماییم خیلی دشوار می باشد که هم تعریف دانشگاهی و هم تعریف مردمی داشته باشد. مسیری که واقعا به تنهایی نمی توانستم آنرا انجام دهم و یک تیم ۱۰۰ نفره همراه من بود.
این آهنگساز و نوازنده اظهار داشت: وقتی مردم برای ما در این زمینه مهم می شوند پس باید در حوزه محتوا هم کارهای اختصاصی انجام دهیم که سیروس جمالی بعنوان یکی از شاگردان من که امروز دوست و رفیق من است، تمام تلاش خویش را انجام داد که با زبان شاعری یک نقاشی را به پروژه دستگاه های موسیقی ایران منتقل کند. پروژه ای که یک نسل آگاه و باسواد موسیقی در این جریان همراه من بودند. این نسل بسیار جلوتر از ما هستند و باید خوشحال بود که در چنین شرایطی شاهد تولد و ظهور هنرمندانی هستیم که این چنین در هنر خود توانمند هستند. من همواره به آینده امید دارم و دل بسته ام و امیدوارم این پروژه محصول همین امید باشد.
وی در پاسخ به پرسشی در رابطه با معیارهای انتخاب نوازندگان پروژه اشاره کرد: معیار انتخاب ما عشق و ایمان و شوقی بود که در چشم این هنرمندان می دیدم. مسیری که ما را مجاب کرد تا از این شوق و شور مستندی را هم تولید نماییم. به هر حال آن چه برای ما در انتخاب نوازندگان مهم بود، توانایی و نظم در هنر این نوازندگان بود که خیلی مورد توجه گروه اجرایی قرار گرفت.
یک درخواست از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
علیزاده در جواب سوال دیگری بر مبنای برگزاری کنسرت در ایران باتوجه به برنامه ریزی اش برای برگزاری کنسرتهای اروپایی اظهار داشت: حالا برای اجرای اثر هنری روی صحنه قوانینی وجود دارد که می بایست روی آن تجدید نظر کرد. این اصلا درست نیست که وقتی یک گروه اجرایی تمام تلاش خویش را می کند تا بتواند کنسرتی را روی صحنه ببرد باید مورد تائید قرار گیرد. لطفا بیایید از سیاست و جنگ دوری کنید و فضایی را فراهم کنید که برگزاری کنسرت ها در تالارها آسان تر شود و من از آقای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می خواهم مقداری به ماجرا فرهنگی نگاه کند. لطفا از هنرمندان واهمه نداشته باشید و اجازه دهید تا بتوانند راحتتر کارهای خویش را روی صحنه اجرا کنند. برای من برگزاری کنسرت در اروپا اصلا مهم نیست برای من مهم ایران است که بتوانم روزی به سادگی در آن کنسرت بدهم. پس تا وقتی برای گروه ها رویه کنونی حاکم باشد و من مجبور باشم که فرم هایی را پر کنم که در شان من و هنرمندان نیست، کنسرتی را برگزار نمی کنم. علیزاده در پاسخ به پرسش دیگری بر مبنای گرانی قیمت نسخه فیزیکی این آلبوم که با مبلغ ۸ میلیون تومان عرضه می شود، توضیح داد: متاسفانه وضعیت اقتصادی امروز در شرایط نامتوازنی است که به هیچ وجه نمی تواند وضعیت روشنی را برای یک ناشر موسیقی قرار دهد. من بر این باورم باتوجه به آن چه برای تهیه این آلبوم انجام شده قیمت آلبوم گران نیست. ضمن این که دوستان حمایت کننده هم تمهیداتی اندیشیده که آلبوم در چارچوب نسخه های دیجیتالی با قیمت های تفکیک شده و بهتری پیش روی مخاطبان قرار گیرد. ضمن این که بنده پیش از این که پروژه را در اختیار حامی خصوصی قرار دهم پیشنهاداتی از جانب بخش دولتی داشتم که هیچگاه نپذیرفتم. این کار که به اعتقاد من پرهزینه ترین پروژه موسیقایی در حوزه ردیف موسیقی است که در حوزه دولتی منتشر شود. علی بوستان مدیر تولید پروژه هم در این بخش از نشست اظهار داشت: آن چه برای این آلبوم هزینه شده اگر در زمان کنونی انجام می گرفت به قدری دربرگیرنده هزینه های زیادی بود که توصیفش دشوار می باشد. ما تمام تلاشمان را انجام دادیم که شرایط به شکلی طراحی شود که این اثر در معقول ترین شرایط ممکن به مخاطبان عرضه شود.
مجموعه «دستگاه های موسیقی ایران» به شکلی نتیجه تلاش حسین علیزاده در زمینه موسیقی ردیف دستگاهی و آموزش آن مشتمل بر ۱۳ دستگاه و آواز موسیقی ایرانی است که در چارچوب ۱۷ سی دی و ۱۳ کتاب نت عرضه شده است.
به گفته دست اندرکاران پروژه آهنگسازی و تألیف این اثر که توسط «خانه کار و دیدار کارمان» انتشار یافته است از ماه های پایانی سال ۱۳۹۹ و در بحبوحه شیوع ویروس کرونا شروع شد و تا امروز تعداد ۴۳ نفر نوازنده و خواننده در اجرای دستگاهها و آوازهای مختلف آن نقش داشته اند. این در حالیست که اشعار این مجموعه هم توسط سیروس جمالی برای سهولت در یادگیری و به خاطر سپردن گوشه ها، به طور دقیقتر به شکلی سروده شده اند که نام هر گوشه در شعرِ آن جای گرفته است.
«دستگاه های موسیقی ایران» به آهنگسازی و تألیف حسین علیزاده تلاشی برای بقا و گسترش نغماتی در خلال تاریخ شکل گرفته و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده اند. در این چارچوب حسین علیزاده، آهنگساز، مؤلف و نوازنده تار و سه تار، در این اثر ضمن حفظ اصالت ها با نگاهی خلاق و پویا، الگوها و نغمه های موسیقی دستگاهی ایران را طوری ساخته و پرداخته است که می تواند برای همه علاقه مندان به موسیقی ایران اثرگذار باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران المور در مورد این مطلب